Ocena okresowa pracownika - co to jest i jak ją przeprowadzić?
W dużych firmach ocena okresowa pracownika często jest standardem, jednak w małych firmach kadra zarządzająca ma opory przed ich wprowadzeniem? Dlaczego tak się dzieje i czy ocena okresowa pracownika ma sens?
Co to jest ocena okresowa pracownika?
Ocena okresowa pracownika jest jednym z kluczowych narzędzi, które pozwalają zarządowi i działom HR na dokładne zbadanie wydajności pracowników oraz identyfikację ewentualnych problemów w firmie. Ocena okresowa pracownika pozwala na dokładne zrozumienie, jak pracownik wywiązuje się ze swoich obowiązków i jakie są jego mocne i słabe strony.
Niestety wiele osób traktuje ją jednak jako narzędzie kontroli, co może wprowadzać niepotrzebny stres i presję. Tak naprawdę, dla pracowników natomiast ocena okresowa to szansa na rozwój i awans, ale także na uzyskanie podwyżki lub zmianę stanowiska.
Zdaniem ekspertów z Vanderbilt University, jej celem nie jest wytykanie błędów, ale przede wszystkim informowanie pracowników o ich mocnych stronach i obszarach do poprawy. Ponadto, ocena pracownicza pełni również funkcję motywacyjną, rozwojową i edukacyjną, co przekłada się na lepszą efektywność całej firmy.
Dlaczego warto przeprowadzać ocenę okresową pracownika?
Przeprowadzenie oceny okresowej dostarcza dla firmy ogrom wartościowych informacji i jest świetnym bodźcem do rozwoju dla pracowników. Oto kilka zalet przeprowadzania regularnej oceny pracowników:
Zwiększenie wydajności pracowników
Oceny pracowników pozwalają pracodawcom zidentyfikować obszary, w których zatrudniony może zwiększyć efektywność wykonywanej pracy. Na przykład, pracodawca może zidentyfikować, że pracownik traci mnóstwo czasu na wykonywanie mało istotnego zadania, które z powodzeniem mógłbym wykonywać np. stażysta. Dzięki poznaniu tego problemu, przełożony ma możliwość uwolnienia czasu i energii bardziej doświadczonego pracownika.
Ocena realizacji celów w emplo
- Motywacja pracowników
Docenienie i pochwalenie pracy wykonywanej przez pracownika może sprawić, że ta osoba będzie jeszcze bardziej zaangażowana i zmotywowana, widzi bowiem, że jego starania są dostrzegane i doceniane. Warto chwalić i motywować podwładnych, a ocena okresowa pozwoli robić to w sposób regularny i sprawiedliwy.
- Zwiększenie zaangażowania pracowników
Pracodawcy, którzy regularnie przeprowadzają okresowe oceny pracowników, pokazują swoim pracownikom, że są zainteresowani ich rozwojem i osiąganymi wynikami. To z kolei przekłada się na zwiększenie zaangażowania w swoją pracę.
- Identyfikacja potrzeb szkoleniowych
Wiedza uzyskana z przeprowadzonej oceny może pomóc w opracowaniu planów szkoleniowych i rozwojowych, które pomogą pracownikom w ulepszaniu swoich umiejętności i wykonywaniu pracy na wyższym poziomie, a zatem większe zyski dla firmy.
- Zbudowanie relacji z pracownikiem
Poświęcony czas na rozmowę, docenienie i wspólne szukanie rozwiązań na podstawie wykonanej oceny okresowej, są świetnym fundamentem do budowania długotrwałej relacji na linii pracownik – przełożony. Silna relacja zwiększa lojalność i pozytywnie wpływa na zaangażowanie pracownika.
Jakie są rodzaje oceny okresowej pracowników?
Sposobów na przeprowadzenie oceny okresowej jest wiele. Jednym z najpopularniejszych systemów oceny okresowej jest tzw. ocena 90, 180, 270 lub 360 stopni. Czym się różnią i którą wybrać?
- Ocena 90 stopni
Jest to ocena, w której pracownik jest oceniany tylko przez swojego bezpośredniego przełożonego. Jest to najprostsza forma oceny, która jest stosowana w mniejszych firmach, gdzie nie ma wielu poziomów hierarchii.
- Ocena 180 stopni
Jest to ocena, w której pracownik jest oceniany przez swojego bezpośredniego przełożonego oraz przez samego siebie. Pracownik sam ocenia swoje umiejętności, osiągnięcia i postęp w pracy. Ta forma oceny pozwala na lepsze zrozumienie własnych mocnych i słabych stron przez pracownika.
- Ocena 270 stopni
Jest to ocena, w której pracownik jest oceniany przez swojego bezpośredniego przełożonego, przez swoich współpracowników oraz przez samego siebie. Pracownicy z zespołu oceniają swojego kolegę z pracy, co pozwala na uzyskanie różnych perspektyw i zwiększenie obiektywności oceny.
- Ocena 360 stopni
Jest to ocena, w której pracownik jest oceniany przez swojego bezpośredniego przełożonego, przez współpracowników, przez podwładnych, a także przez klientów lub innych zewnętrznych partnerów biznesowych. Ta forma oceny pozwala na uzyskanie kompleksowej informacji na temat pracownika i jego wpływu na otoczenie biznesowe.
Jak przeprowadzić ocenę okresową pracownika?
Przeprowadzenie oceny okresowej pracownika jest procesem, który wymaga odpowiedniego przygotowania i podejścia. Oto kilka kroków, które pomogą w przeprowadzeniu skutecznej i wartościowej oceny okresowej pracownika:
- Stwórz schemat oceny okresowej
Przed rozpoczęciem pierwszej rozmowy, koniecznie przygotuj schemat oceny okresowej w Twojej firmie. Do przeprowadzenia oceny pracowniczej potrzebna będzie specjalnie sprofilowana ankieta składająca się z pytań otwartych oraz zamkniętych. Powinny znaleźć się w niej pytania dotyczące wiedzy, zarządzania czasem, organizacji pracy, umiejętności twardych i miękkich oraz predyspozycji, a także motywacji danego pracownika. - Przygotuj się do spotkania
Przed przeprowadzeniem oceny okresowej, warto dokładnie przeanalizować wyniki pracy pracownika, cele, które zostały zdefiniowane w poprzednim okresie oraz ewentualne problemy, które pojawiły się w trakcie pracy. - Przeprowadź rozmowę
Przeprowadź rozmowę z pracownikiem, w której omówisz jego osiągnięcia, postępy, a także słabe strony i obszary wymagające poprawy. Przekaż pracownikowi informacje zwrotne na temat jego pracy w poprzednim okresie i postaraj się zrozumieć, jakie są jego cele zawodowe i jak można mu pomóc w ich realizacji. Pamiętaj, że rozmowa powinna przebiegać w przyjaznej i komfortowej atmosferze.
Podsumowując, przeprowadzenie skutecznej oceny okresowej pracownika wymaga przygotowania, empatii i otwartości na rozmowę z pracownikiem. Warto pamiętać, że ocena pracownika powinna być traktowana jako proces, który pomaga w rozwoju pracownika i osiąganiu celów organizacyjnych.
Zarządzaj procesami z swojej firmie z emplo. Zobacz, jak wspólnie możemy osiągnąć sukces.